Κράτος πρόνοιας και ελληνική οικογένεια

Μια κυρία από την Ουκρανία που ζει και εργάζεται στην Ελλάδα, μου εξέφρασε τις προάλλες μια απορία: το γιατί οι νέοι Έλληνες δεν παντρεύονται ή τέλος πάντων παντρεύονται σε μεγάλη ηλικία, και ακόμα και αφού παντρευτούν χωρίζουν εύκολα, κάνουν λίγα ή καιθόλου παιδιά κλπ κλπ

Γνωστό το ερώτημα, πολλές οι απαντήσεις και οι ερμηνίες. Το ερώτημα μου έφερε στο νου κάποιες άλλες σκέψεις που ξεφεύγουν λίγο από τις κλασσικές περί υπογεννητικότητας κλπ. Σκεφτόμουν το κράτος πρόνοιας, όπως υπάρχει τέλος πάντων στην Ελλάδα και τη σύνδεσή του με το θεσμό της οικογένειας στην Ελληνική κοινωνία.

Η κοινωνική πρόνοια στην Ελλάδα ως γνωστόν είναι για κλάμματα. Το γεγονός ότι τα χάλια της δεν κάνουν πολύ έντονη την παρουσία τους ως κοινωνικό πρόβλημα, τουλάχιστόν όχι όσο άλλα κοινωνικά προβλήματα, έχει να κάνει με τους στενούς οικογενειακούς δεσμούς στην ελληνική κοινωνία. Ένας άνθρωπος που αρρωσταίνει σήμερα από μια ασθένεια που απαιτεί μια μακροχρόνια φροντίδα, δεν μπορεί φυσικά να στηριχθεί μόνο σε κοινωνικούς φορείς του κράτους. Θα στηριχθεί κατά βάση στο οικογενειακό του περιβάλλον το οποίο θα διαθέσει χρόνο, χρήμα και θα κινητοποιήσει τις όποιες γνωριμίες έχει ώστε ο άνθρωπος αυτός να έχει την καλύτερη δυνατή περίθαλψη, υποκαθιστώντας έτσι τις υποχρεώσεις ενός κανονικού κοινωνικού κράτους. Όσο πιο περιορισμένος ο οικογενειακός κύκλος και οι δυνατότητες του, και ταυτόχρονα όσο πιο σοβαρό το πρόβλημα, τόσο πιο δύσκολα γίνονται τα πράγματα.

Με αυτά τα δεδομένα λοιπόν, ποιά είναι η τύχη της σημερινής γενιάς των 30+ και 40+ που για διάφορους λόγους επιλέγουν να μην κάνουν οικογένεια, όταν σε 20-30-40 χρόνια διάφορα προβλήματα υγείας αρχίσουν αναπόφευκτα να εμφανίζονται;

Αντίστοιχα, τι περιμένει τις νεαρές γενιές των επόμενων 20-30-40 χρόνων, όπου θα έχουν να φροντίσουν υπερδιπλάσιους ηλικιωμένους, άρρωστους, ανήμπορους και μόνους συγγενείς, σε σχέση με τωρινές και παλιότερες νεαρές γενιές;

Αν συνυπολογίσει κανείς το γεγονός ότι οι προοπτικές για την ασφάλιση, το σύστημα υγείας και το κράτος πρόνοιας μόνο ρόδινες δε δείχνουν στην παρούσα φάση, τα πράγματα φαίνονται πολύ δύσκολα για το μέλλον. Ακόμα και το χρήμα στα χέρια κάποιου άρρωστου και μόνου, δείχνει λίγο μια που η ιδιωτική "πρωτοβουλία" στην υγεία δείχνει πολύ καλή στο να ρουφάει χρήμα, αλλά εξαιρετικά μέτρια στο να αντιμετωπίζει ουσιαστικά και με ανθρωπιά τα προβλήματα.

Μήπως όλους αυτούς τους νέους που έχουν θέσει ψηλά standards ως προϋποθέσεις για τη δημιουργία οικογένειας, τους περιμένει ένα σκληρό και δύσκολο μέλλον, τουλάχιστον στην Ελλάδα;